Wat samenzweringstheorieën ons kunnen leren over macht

Vandaag de dag weet ik zelf niet meer wat te doen met de corona-maatregelen.

Enerzijds duiken er allerlei samenzweringstheorieën op, waarbij de hele pandemie een opgezet spel zou zijn om geleidelijk onze vrijheid in te perken. Waarbij gebrekkige of zelfs foutieve informatie doelbewust gebruikt zou worden om ons te verdelen, paniek probeert te zaaien, en die de samenleving stapje per stapje doelbewust ontwricht. Waar chaos is heeft macht ongecontroleerd vrij spel.

Anderzijds zijn er besmettingen, zijn er mensen die sterven, is er een enorme druk op het zorgpersoneel die er niet beter op gaat worden als we de maatregelen niet respecteren.

Het is zo dubbel. Enerzijds wil ik niemand besmetten en wil ik zorg dragen voor de mensen naast mij, en tegelijkertijd is er ook een rebel in mij die zich niet zomaar wil neerleggen bij de maatregelen omdat ik geleidelijk aan mijn vrijheden als burger zie ontnomen worden. De recente invoering van de avondklok is daar een voorbeeld van. Persoonlijk heb ik daar geen last van. Maar dit is een eerste stap, een grens die geleidelijk aan opschuift, en voordat we het weten is het ineens zo ver dat er bijna geen weg terug is.

Ik wil het niet hebben over of Covid al dan niet een opgezet spel is. Wel wil ik het hebben over de onderliggende signalen die maken dat deze theorieën zoveel aanhang hebben en welk graantje van wijsheid we hieruit kunnen meenemen. Uiteindelijk gaat het allemaal over macht. Macht om reguleringen op te zetten en vrijheid in te perken maar tegelijkertijd ook de macht om anderen te beschermen. 

Macht is een thema in onze samenleving waar we nog mee in het reine moeten komen. Er speelt zich veel machtsmisbruik af, op kleine en grote schaal. Het zijn geen ‘slechte’ mensen die macht misbruiken, machtsmisbruik zit verbonden aan de rol van macht. Als we niet leren om te gaan met macht, zullen ook jij en ik hiervoor vallen. Macht geeft ons de mogelijkheid en de middelen die te gaan misbruiken. Nu hebben we enkel nog een motief nodig om dat ook effectief te doen. Zolang we nog iets extern nodig hebben om compleet te zijn, zolang we onszelf niet helemaal accepteren zoals we zijn en waar we staan, als we ons niet veilig voelen of nog iets moeten bereiken, zijn we vatbaar voor machtsmisbruik. Dit is iets waar we als samenleving nog serieus in kunnen groeien. Wie kent niet dat gevoel van onzekerheid, angst of gemis waarbij we de strategie hanteren om extern soelaas te zoeken in plaats van naar binnen te keren en deze pijn te doorvoelen zonder ze te "fixen". Gezien hoe onze huidige samenleving hier gewoonlijk mee omgaat is het logisch (en ergens terecht) dat er wantrouwen is tov macht. En het verwondert me niet dat dit zich vertaalt naar theorieën waar een kleine minderheid met enorm veel macht er alles aan zal doen om die macht te behouden en versterken.

"Het zijn geen ‘slechte’ mensen die macht misbruiken, machtsmisbruik zit verbonden aan de rol van macht"

Wat we daarentegen niet mogen vergeten is dat we ook persoonlijke macht (of beter persoonlijke kracht) hebben. Als individu hebben we steeds de keuze wat onze eigen waarden zijn en hoe ze te belichamen, welke regels we gehoorzamen en welke niet. Onze grootste kracht is om helemaal in contact te zijn met onze eigen kern van goedheid, ondanks wat anderen van ons denken of zeggen. Zo cultiveren we onze eigen kracht en zijn we veel minder vatbaar voor machtsmisbruik van anderen. Anderen kunnen maar macht over ons uitoefenen als we niet in verbinding staan met onze eigen kracht. We kunnen onze persoonlijke kracht inzetten om niet vanuit angst of conformisme te gaan handelen, maar om trouw te blijven aan onze eigen waarheid. Wanneer we de voeling met onze eigen kracht verliezen, dan pas zijn we echt vatbaar voor machtsmisbruik.

Ik denk dat dit dan ook hetgeen is dat me het meest verontrust, wanneer ik zie hoeveel mensen vanuit conformisme, gemakzucht of angst gaan handelen en  niet meer in verbinding staan met hun eigen bron van kracht. Dat is zo spijtig want de wereld ziet er zoveel mooier uit wanneer we allemaal in onze kracht gaan staan en verbonden zijn met onze intrinsieke goedheid.

Een warme oproep aan ons allen. Laten we in verbinding blijven met onze eigen kracht, onze eigen goedheid en onze waarden! Laten we opkomen voor elkaar, uit verbondenheid en niet uit angst.

beeld: © praktijkvandemacht.nl